Dood

Vindplaats

De situatie bij de Berghemseweg na het aantreffen © Charles Mallo

Marja's lichaam is rond 10:20 uur gevonden. Ze lag deels op de oprit van de Berghemseweg 237 en deels in de aangrenzende tuin van de Landweerstraat-Noord 1A in de Schadewijk in Oss. De oprit is van een woonhuis, waar ook autobedrijf Van Hulst staat geregistreerd. Aangrenzend aan de oprit van het woonhuis is Tandartsenpraktijk Mondmedicentrum Oss-Oost gevestigd, die op dat moment gesloten was vanwege de kerstvakantie. De vinder was een man die zijn hond uitliet. Hij heeft de bewoners van het woonhuis aan de Berghemseweg 237 gewaarschuwd en is vervolgens vertrokken. Hij heeft zich pas op 3 januari 2013 bij de politie gemeld, omdat hij dacht dat ‘het balletje wel zou rollen’. Volgens omwonenden is de Schadewijk een rustige buurt waar normaal niets gebeurt. De vinder van de koffer die de hond rond 07:00 uur uitliet is ter hoogte van de tandartspraktijk de Berghemseweg overgestoken en de Landweerstraat-Noord ingeslagen. De vinder van de koffer heeft op dat moment niets heeft gezien en vertelde ook dat de hond niet is aangeslagen. Het is onbekend of Marja's lichaam op dat moment al op de oprit van de Berghemseweg 237 lag.

Aan de hand van foto’s van de plaats delict die de politie in december 2020 aan Bureau Dupin heeft verstrekt is te zien dat Marja’s onderlichaam in de tuin van de tandarts lag en haar bovenlichaam op de oprit van het woonhuis. Marja lag op haar buik met haar hoofd bijna tegen de linkerachterband van de auto die op de oprit van het woonhuis stond. Ze was omringd door haar spullen en lag er ook bovenop. Meer over de eigendommen die bij Marja gevonden zijn, is te vinden bij Eigendommen. Tussen de tandartspraktijk en de oprit van het woonhuis stond op 1 januari geen hekwerk. Op foto’s uit februari 2013 is wel een hekwerk te zien. Dit hek is in de maand januari na de dood van Marja geplaatst. Of Marja zelf op deze plek is terechtgekomen of er is neergelegd op deze locatie is niet bekend.

Volgens verhalen uit Oss en Berghem dacht de man die Marja's lichaam op de oprit zag liggen, dat zij aan het slapen was. Hij heeft vervolgens aangebeld en verteld dat er een dronken persoon op de oprit lag. De bewoners hebben haar vervolgens een stukje omgedraaid en kwamen er zo achter dat ze was overleden. Ze zijn geschrokken en hebben vervolgens een poging gedaan om haar weer terug te leggen in de houding zoals ze daar in eerste instantie lag. Het is onduidelijk of dit werkelijk is gebeurd of dat dit slechts een gerucht is. Andere verhalen uit Oss en Berghem melden dat Marja (half) onder de auto op de oprit van de Berghemseweg 237 is gevonden. Ook hiervan is het onduidelijk of dit werkelijkheid is, of dat dit slechts een gerucht is.

Identificatie

Op 3 januari 2013 weet de politie wie de dode vrouw is, maar is de identiteit nog niet officieel vastgesteld. Hiervoor moeten eerst de nabestaanden worden ingelicht. Op 4 januari 2013 maakt de politie bekend dat het gevonden lichaam een 48-jarige vrouw uit Enschede betreft. Op 15 januari 2013 wordt bekendgemaakt dat het om Marja Nijholt gaat en wordt er een foto van haar openbaar gemaakt.

Drie personen hebben het lichaam van Marja gezien. Dit zijn Marja’s biologische moeder Christel, stiefmoeder Gemma en zus Ellen. Gemma heeft Marja twee keer gezien. De eerste keer, bij de identificatie, die waarschijnlijk op 4 januari plaatsvond zag Marja er volgens Gemma ‘mooi’ uit. Twee dagen later, na de autopsie, zag ze er volgens Gemma ‘vreselijk’ uit. Of Christel en Ellen Marja bij de identificatie of bij de autopsie hebben gezien is niet bekend.

Doodsoorzaak

De politie kon aanvankelijk niets over de doodsoorzaak zeggen. ‘We konden niet in een oogopslag zien of het om een natuurlijke dood ging, of dat de persoon onwel is geworden’, zei een politiewoordvoerder in de vroege middag van 1 januari. In de namiddag van 1 januari meldt de politie dat Marja door een misdrijf om het leven is gekomen. Op 8 januari meldt DTV Oss dat Marja door geweld om het leven is gekomen. Op 21 januari zond Omroep Brabant een reconstructie van haar laatste uren uit. Hierin wordt voor het eerst bekendgemaakt dat Marja is doodgestoken. De politie heeft een aantal conclusies uit het autopsierapport vrijgegeven. Hierin staat dat ‘de dood van Marja Nijholt wordt verklaard door verwikkelingen van meervoudig ingewerkt uitwendig mechanisch scherprandig perforerend/klievend geweld’. Het vermeldt verder dat er ‘meerdere scherprandige huidperforaties aan het gelaat, de borstkas, rug en armen’ waren. De politie stelt dat ‘bij een beperkt aantal van deze verwondingen vitale structuren zijn geraakt’.

Volgens Marja’s vriend Steef had Marja wel meer dan dertig steekwonden. Hoe hij aan deze informatie komt is niet bekend, want Steef heeft het lichaam van Marja niet mogen zien. Marja’s stiefmoeder Gemma heeft niets gezegd over het aantal steekwonden, maar betwijfelt of de steekwonden de doodsoorzaak zijn. Volgens Gemma heeft de politie nooit bevestigd of de messteken werkelijk de doodsoorzaak zijn geweest.Ze hebben ook gezegd dat Marja zo weinig steekwonden had en dat deze zo oppervlakkig waren, dat dit niet de doodsoorzaak kan zijn geweest. Toen Gemma aan de politie vroeg of onderkoeling de doodsoorzaak geweest zou kunnen zijn kreeg ze een ontwijkend antwoord. Gemma sluit ook zelfdoding door Marja niet uit.

Volgens een forensisch arts, benaderd door Bureau Dupin, kunnen er op basis van de foto’s van het plaats delict geen scenario’s uitgesloten worden. Deze forensisch arts zegt wel dat, als er vanuit gegaan wordt dat de beschadigingen op de jas van Marja steekgaten zijn, dit wat minder zou kunnen duiden op zelfdoding. Dit omdat het zelf steken in de achterzijde van de arm niet vaak gezien wordt bij zelfdoding. Een grote hoeveelheid aan messteken, door het slachtoffer zelf aangebracht kan wél voorkomen bij zelfdoding. Deze forensisch arts vertelt ook dat bij een verwonding, als het bot geraakt wordt, het bloed niet noodzakelijk naar buiten hoeft te stromen, maar ook binnen het lichaam kan blijven.

Vanuit de forensische opsporing blijkt echter dat het scenario van zelfdoding niet uitgesloten kan worden. Dit blijkt uit een mail van officier van justitie Walter Kupers, namens de politie Oost-Brabant en het arrondissementsparket Oost-Brabant. De mail is gericht aan de community van Bureau Dupin en is op 15/11/2021 ontvangen.

Andere factoren

Tussen 21:00 uur en 02:45 uur is het onbekend waar Marja is geweest. Het is mogelijk dat ze ergens heeft uitgerust, maar dit is niet bevestigd. Daarna heeft ze flink wat kilometers afgelegd door de regen en kou. Haar fiets had ze toen niet meer bij zich, maar haar bagage droeg ze wel mee. Als Marja tussen 21:00 uur en 02:45 uur niet ergens geslapen heeft, is ze ongeveer 24 uur wakker geweest vanaf het vertrek uit Gronau tot aan de ontdekking van haar lichaam in Oss de volgende ochtend.

Tussen 04:30 uur en 06:00 uur maakte Marja in Berghem een dronken indruk op sommige getuigen. Uit het toxicologisch onderzoek blijkt dat er geen aanwijzingen zijn gevonden die duiden op het gebruik van ethanol (alcohol), drugs of medicijnen. Het is niet bekend of Marja normaal gesproken wel medicatie gebruikte.

Verwondingen / Steekwapen

Marja is met een onbekend steekwapen gestoken. Waar ze gestoken is, hoe vaak en hoe diep is nog onbekend. Over het soort steekwapen tast de politie nog in het duister. ‘Het zou elk scherp voorwerp zou kunnen zijn’, aldus een politiewoordvoerder. Het steekwapen is nog niet gevonden. Een aantal van de omwonenden heeft aan Bureau Dupin laten weten dat er in het voorjaar van 2013 bij de Landweerstraat-Noord 12, om de hoek bij de tandartspraktijk waar het lichaam van Marja is aangetroffen, een mes is gevonden toen er aan de tuin werd gewerkt. Voor zover bekend is dit niet aangegeven bij de politie. Of dit verhaal klopt is nog niet bevestigd.

Marja’s partner Steef zegt dat Marja meer dan dertig steekwonden had en dat er dus veel bloed moet zijn geweest. Hij meent echter dat er op de vindplaats geen bloed is gevonden. Hoe hij aan deze informatie komt, is onduidelijk. Steef heeft het lichaam van Marja na haar overlijden ook niet gezien. Volgens stiefmoeder Gemma heeft de politie gezegd dat de steekwonden te oppervlakkig waren om de doodsoorzaak te zijn. Conclusies van het autopsierapport zeggen echter iets anders. Meer hierover bij Doodsoorzaak.

Marja had volgens personen die haar lichaam hebben gezien blauwe plekken op haar keel en wangen. Marja’s moeder Christel zegt hierover: ‘Ja, bij de keel kon je zien en ook bij de wangen, dat was ook blauw. Ja, dat kon je goed zien.’ Of Marja’s zus en stiefmoeder, die Marja’s lichaam ook hebben gezien, de blauwe plekken in haar hals ook hebben gezien is niet bekend. Het kan zijn dat de blauwe plekken lijkvlekken (livor mortis) zijn geweest. Dergelijke plekken kunnen eruitzien als blauwe plekken en ontstaan bij elk dood lichaam als gevolg van het stoppen van de bloedcirculatie. Het is onduidelijk door welke toedracht deze plekken zijn ontstaan.

Op de foto’s van de plaats delict, door Bureau Dupin verkregen van de politie, is te zien dat Marja rode vlekken aan haar linkerpink heeft. Het lijkt ook op haar duim te zitten. Mogelijk zijn dit verwondingen.

De verwondingen die in het sectierapport genoemd worden (aan het gelaat, de borstkas, de rug en armen) zijn niet zichtbaar op de foto's van de plaats delict.

Over overige verwondingen is niets bekend.

Sporen / Aanwijzingen

Bij Onderzoek & Media tijdlijn staat een overzicht van de stappen die in het onderzoek naar de zaak gezet zijn. In dit hoofdstuk gaat het over mogelijke sporen die gevonden zijn.

In het onderdeel Dood is uitgelegd dat het steekwapen waarmee Marja gestoken is nog onbekend is. Ook het aantal steekwonden en de ernst ervan is nog niet duidelijk.

Het is nog onbekend of Marja is gestoken op de plek waar ze gevonden is, of dat ze op een andere locatie gestoken is, maar zelf naar de vindplek is gelopen of dat ze op een andere locatie is gestoken en door iemand op de vindplek is neergelegd.

Voor zover bekend heeft geen enkele getuige zich gemeld die ten tijde van de dood geschreeuw in de buurt heeft gehoord.

Het exacte tijdstip van overlijden is onbekend, maar moet tussen 07:00 uur en 10:20 uur hebben plaatsgevonden.

Het is niet bekend of er sporen zijn gevonden die er op wijzen dat er een gevecht heeft plaatsgevonden of dat Marja zich met geweld tegen een mogelijke aanvaller heeft verweerd.

Het is niet bekend of er sprake is van één of meerdere daders. Ook sluiten sommige personen niet uit dat Marja haar verwondingen zelf heeft toegebracht.

Het is niet bekend of er DNA van andere personen is gevonden op Marja's lichaam of op haar eigendommen. Van de ‘koffervinders’ is in ieder geval DNA afgenomen. Het is onbekend of dit bewaard is gebleven. De DNA-profielen van getuigen mogen niet worden opgenomen in de databank.

Er is niets bekend over bloedsporen die mogelijk op de plaats delict zijn gevonden. Het regende op de ochtend van 1 januari dus er kunnen sporen zijn weggespoeld. Steef zegt dat er veel bloed geweest moet zijn, maar meent te weten dat er op de vindplaats geen bloed is gevonden.

Het is niet bekend of er sporen zijn gevonden die duiden op aanranding, verkrachting of seksueel misbruik. Het is ook niet bekend of Marja in de dagen voor de moord geslachtsgemeenschap heeft gehad.

Of er sprake is geweest van diefstal is onduidelijk. De spullen waarvan bekend was dat ze die bij zich had zouden volgens Bureau Dupin allemaal zijn teruggevonden , maar dit is niet geheel duidelijk. Lees meer bij Eigendommen. Het is niet bekend waar de spullen zich nu bevinden.

Op één van de foto’s van de plaats delict is te zien dat er bruine vlekken op Marja’s broek zitten ter hoogte van haar linkerknie. Het is onduidelijk wat voor vlekken dit zijn.